Museum Sophiahof

Vandaag was ik in het nieuwe museum Sophiahof in Den Haag. Daar is een tentoonstelling ‘Vechten voor vrijheid, de vele gezichten van verzet’ tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland en Nederlands-Indie. Jantje was niet betrokken bij een verzetsgroep tijdens haar oorlog in Nederlands Indie. Ze was toen nog erg jong. Toch zou zij ook een van die gezichten kunnen zijn. Jantje verzette zich tegen haar vader, tegen de nonnen, tegen de jappen ... Ook zij vocht voor vrijheid. De vrijheid om kind te kunnen zijn.

Annemarie Jongbloed

Herdenking capitulatie Japan

Illustratie uit Jantje, door Ingrid van der Knaap

Vandaag wordt in Den Haag de capitulatie van Japan herdacht, 74 jaar geleden. Jantje was een van de gevangenen in een jappenkamp. 

Uit Het boek:

Zuster Els is gemeen, maar de jappen zijn dat ook. Ik haat het appèl. Soms moeten we wel drie keer op een dag voor een van de jappen buigen. In de bloedhete zon. Vandaag buigt Suzanne niet diep genoeg. Een jap geeft haar een paar slagen met een stok. Hij slaat hardere dan de nonnen, denk ik.

Vandaag denken we aan de mensen in de jappenkampen. 

Jantje heeft het overleefd. Ze is nu 88.

Museum Bronbeek

"Apenverdriet, zo heet die boom.' Een veteraan met rollator loopt langs op het landgoed van Museum Bronbeek. 'Omdat apen er niet in klimmen vanwege de stekels.' 

Ik dacht meteen aan het aapje van Jantje, haar enige vriendje in Tjimahi in Nederlands-Indie. Haar verhalen kwamen nog meer tot leven in het museum waar illustrator @ Ingrid van der Knaap en ik vandaag ronddwaalden. Een prachtige plek!

Annemarie Jongbloed

Lessuggesties Basisschool leerlingen

Door Annemarie Jongbloed

Het boekje Jantje kan voor leerlingen in de bovenbouw(groep 7 en ouder) van de basisschool een interessante les inhoud zijn.

Suggesties

Lees het boek over Jantje voor of laat de kinderen het zelf lezen. 

Gesprek
Laat kinderen vertellen over het boek. Stel vragen en laat weten dat alle antwoorden goed zijn:

Wat vond je van het verhaal?
Wat vind je van Jantje?
Zit er een boodschap in het boek, volgens jou? Wat zou die boodschap zijn?

Speuren in boeken en op het netVerdeel de klas in kleine groepjes. Geef elke groepje een vraag:
Wat is een kolonie?
Wat zijn kinderrechten?
Wie was Pa van der Steur?
Waarom kwamen de jappen naar Nederlands-Indië?
De mensen in Nederlands-Indië geloofden vaak in geesten en meerdere goden. Welke invloed had dat op hun dagelijks leven?
Hoe werd Nederlands-Indië onafhankelijk (dus geen kolonie meer van Nederland)?

Laat de kinderen in kleine groepjes op zoek gaan naar antwoorden. Laat hen korte presentaties houden. 

Handvaardigheid

Vertel de kinderen: In het boek komt de tokeh voor. Als de tokeh zeven keer ‘tokt’,  mag je een wens doen. Wat zou Jantjes wens zijn? Wat zou jouw wens zijn?

Laat de kinderen een wens voor iemand anders bedenken. Vraag hem om de wens op een kaart te schrijven, deze te versieren en als zij willen, te geven.

Handvaardigheid: maak een tokeh van klei en schilder hem met stippen.

Het Feest van Jantje

Op 1 juni 2019, de dag van het Kind, is het boekje van Jantje feestelijk gepresenteerd in galerie Rebup, te Haarlem. Jantje van er zelf bij en ze was het feestelijke middelpunt van de belangstelling. In haar mooie batik jurk heeft ze genoten van alle lieve mensen die haar kwamen feliciteren.
Dochter Fanny had gezorgd voor heerlijke hapjes. Wethouder Jur Botter gaf een korte toespraak. Schrijfster Annemarie Jongbloed en illustrator Ingrid van der Knaap signeerden de boeken.

Hieronder een foto impressie.

Waringin boom

In de tuin van het huis waar Jantje met haar vader woonde, stond een grote Waringin boom. Deze boom was haar echte thuis. Hier woonde haar vriendje in.

Een Waringin boom heeft luchtwortels. De cover van het boek verwijst hiernaar.

The Field Museum Library

De Nieuw Holland

Bron: Maritiem Digitaal NL

De boot waar Jantje mee naar Nederland vluchtte. 

Ze ging onaangekondigd mee, had zich verstopt. 

Zou ze ontdekt worden....??