"Als je stout bent, ga je de put in," klinkt het in mijn hoofd. Ik ren het huis uit, de tuin in, waar de ganzen luid beginnen te gakken als ik voorbij stuif.
Bij de buren schiet ik de wc van de bedienden in. Hijgend sta ik boven het gat. Onder de deurspleet zie ik een stukje van papa's laarzen. Ik probeer mijn adem in te houden.

zaterdag 31 augustus 2019

Museum Sophiahof

Vandaag was ik in het nieuwe museum Sophiahof in Den Haag. Daar is een tentoonstelling ‘Vechten voor vrijheid, de vele gezichten van verzet’ tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland en Nederlands-Indie. Jantje was niet betrokken bij een verzetsgroep tijdens haar oorlog in Nederlands Indie. Ze was toen nog erg jong. Toch zou zij ook een van die gezichten kunnen zijn. Jantje verzette zich tegen haar vader, tegen de nonnen, tegen de jappen ... Ook zij vocht voor vrijheid. De vrijheid om kind te kunnen zijn.

Annemarie Jongbloed





donderdag 15 augustus 2019

Herdenking capitulatie Japan

Illustratie uit Jantje, door Ingrid van der Knaap

Vandaag wordt in Den Haag de capitulatie van Japan herdacht, 74 jaar geleden. Jantje was een van de gevangenen in een jappenkamp. 

Uit Het boek:

Zuster Els is gemeen, maar de jappen zijn dat ook. Ik haat het appèl. Soms moeten we wel drie keer op een dag voor een van de jappen buigen. In de bloedhete zon. Vandaag buigt Suzanne niet diep genoeg. Een jap geeft haar een paar slagen met een stok. Hij slaat hardere dan de nonnen, denk ik.

Vandaag denken we aan de mensen in de jappenkampen. 
Jantje heeft het overleefd. Ze is nu 88.

dinsdag 23 juli 2019

Museum Bronbeek

"Apenverdriet, zo heet die boom.' Een veteraan met rollator loopt langs op het landgoed van Museum Bronbeek. 'Omdat apen er niet in klimmen vanwege de stekels.' 

Ik dacht meteen aan het aapje van Jantje, haar enige vriendje in Tjimahi in Nederlands-Indie. Haar verhalen kwamen nog meer tot leven in het museum waar illustrator @ Ingrid van der Knaap en ik vandaag ronddwaalden. Een prachtige plek!

Annemarie Jongbloed









donderdag 6 juni 2019

Lessuggesties Basisschool leerlingen

Door Annemarie Jongbloed

Het boekje Jantje kan voor leerlingen in de bovenbouw(groep 7 en ouder) van de basisschool een interessante les inhoud zijn.

Suggesties
Lees het boek over Jantje voor of laat de kinderen het zelf lezen. 

Gesprek
Laat kinderen vertellen over het boek. Stel vragen en laat weten dat alle antwoorden goed zijn:

Wat vond je van het verhaal?
Wat vind je van Jantje?
Zit er een boodschap in het boek, volgens jou? Wat zou die boodschap zijn?

Speuren in boeken en op het netVerdeel de klas in kleine groepjes. Geef elke groepje een vraag:
Wat is een kolonie?
Wat zijn kinderrechten?
Wie was Pa van der Steur?
Waarom kwamen de jappen naar Nederlands-Indië?
De mensen in Nederlands-Indië geloofden vaak in geesten en meerdere goden. Welke invloed had dat op hun dagelijks leven?
Hoe werd Nederlands-Indië onafhankelijk (dus geen kolonie meer van Nederland)?

Laat de kinderen in kleine groepjes op zoek gaan naar antwoorden. Laat hen korte presentaties houden. 
Handvaardigheid
Vertel de kinderen: In het boek komt de tokeh voor. Als de tokeh zeven keer ‘tokt’,  mag je een wens doen. Wat zou Jantjes wens zijn? Wat zou jouw wens zijn?

Laat de kinderen een wens voor iemand anders bedenken. Vraag hem om de wens op een kaart te schrijven, deze te versieren en als zij willen, te geven.

Handvaardigheid: maak een tokeh van klei en schilder hem met stippen.

Het Feest van Jantje

Op 1 juni 2019, de dag van het Kind, is het boekje van Jantje feestelijk gepresenteerd in galerie Rebup, te Haarlem. Jantje van er zelf bij en ze was het feestelijke middelpunt van de belangstelling. In haar mooie batik jurk heeft ze genoten van alle lieve mensen die haar kwamen feliciteren.
Dochter Fanny had gezorgd voor heerlijke hapjes. Wethouder Jur Botter gaf een korte toespraak. Schrijfster Annemarie Jongbloed en illustrator Ingrid van der Knaap signeerden de boeken.

Hieronder een foto impressie.













maandag 27 mei 2019

Waringin boom

In de tuin van het huis waar Jantje met haar vader woonde, stond een grote Waringin boom. Deze boom was haar echte thuis. Hier woonde haar vriendje in.

Een Waringin boom heeft luchtwortels. De cover van het boek verwijst hiernaar.

The Field Museum Library

De Nieuw Holland

Bron: Maritiem Digitaal NL


De boot waar Jantje mee naar Nederland vluchtte. 
Ze ging onaangekondigd mee, had zich verstopt. 
Zou ze ontdekt worden....??


dinsdag 21 mei 2019

Pa van der Steur

Pa van der Steur,
illustratie uit 'Jantje'
door Ingrid vd  Knaap
Jantje wordt op een bepaald moment bij haar vader weg gehaald en naar een kindertehuis gebracht. Het tehuis van Pa van der Steur. 

In Indonesië bouwde de Nederlandse regering vanaf 1818 aan een leger. De KNIL genoemd, het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. Nederlandse soldaten verbleven lange tijd in Indonesië. Jonge mannen in een compleet andere cultuur. Er ontstonden relaties met Indonesische vrouwen en er werden kinderen geboren. De omstandigheden voor zo’n gezinnetje waren niet optimaal. Het ging dan ook vaak fout. Ten koste van de kindjes. Onze Jantje is zo’n kindje. 
Deze 'soldatenkinderen', verlaten door vader en moeder, zwierven vaak aan hun lot overgelaten in de kampongs rond. 
De Nederlandse Johannes van der Steur vertrok in 1892 als zendeling naar Java. Hij nam daar deze verwaarloosde kinderen in zijn huis, wat later uitgroeide tot Huize Oranje-Nassau. Johannes ontfermde zich over hen en werd door hen in de wandeling Pa genoemd. Uiteindelijk heeft hij ruim 7.000 van deze verschoppelingen opgevangen en gezorgd dat ze een opvoeding kregen. 
De pupillen werden 'Steurtjes' genoemd. Dankzij een gedegen opleiding konden ze later veelal goed hun brood verdienen. In heel Indië wist men wie Pa van der Steur was en wat hij deed.
Begin 1944 werd Pa van der Steur door de Japanners geïnterneerd. Toen de Steurtjes kort na de bevrijding hoorden, dat Pa de kampen had overleefd, haalden ze hem op en brachten ze hem naar zijn Huize Oranje-Nassau terug. Daar overleed hij te midden van zijn Steurtjes.
Het werk dat Van der Steur begon wordt, met steun vanuit Nederland, in Indonesië nog steeds voortgezet.


Bron: rvdsteur.wixsite.com

Bron: Indische lezingen

zondag 19 mei 2019

Tokeh


'Als de tokeh 7 keer zijn geluid laat horen mag je een wens doen,' vertelt Jantje. Ze weet wat ze gaat wensen, dat Armijn bij haar komt wonen. Maar steeds als ze denkt dat de hagedis wel 7 keer zal roepen, komt er een achtste keer...


Deze kleurplaat kun je uitprinten en inkleuren. Als je wilt, stuur je hem naar ons toe, vinden we leuk! info@studioik.nl 


De Rebup Galerie is ingericht. De illustraties van het boekje staan gezellig naast de prachtige beelden die Jantje zelf heeft gemaakt.

Op 1 juni opent Jantje zelf deze expositie.

Sterrebosstraat 61, Haarlem


Feest op 1 juni!


Jantje Zwaanswijk

De 88 jarige Haarlemse mevrouw Jantje Zwaanswijk is klein. 
Zelf zegt ze daarover: ‘Ik ben niet groter geworden maar wel flinker.’ 

Annemarie Jongbloed ontmoette Jantje in galerie Rebup in de Leidsebuurt alwaar ze begon te vertellen over haar jeugd in Nederlands-Indië. De maanden erna bezocht ze Jantje regelmatig en ze bleef vertellen: ze nam Annemarie mee naar Java, waar haar vader haar verwaarloosde, ze in een kindertehuis belandde waar ze de boel op stelten zette en terechtkwam in een jappenkamp en zelfs voor die soldaten was ze niet bang. Op zestien jarige leeftijd vluchtte ze naar Haarlem. 

Heftige verhalen maar af en toe toch ook hilarisch. Jantje zuchtte vaak dat ze haar verhaal zo graag in een boek zou willen zien. Zodat nog veel meer mensen het zouden kunnen lezen. Annemarie schreef daarom alle verhalen op en maakte er, samen met Uitgeverij Droomvallei en Ingrid van der Knaap, een boek van. Over dit boek en het verhaal van Jantje, gaat dit blog.